Συνολικές προβολές σελίδας

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011

Τα αντικρουόμενα κίνητρα για την αναθεώρηση της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου της ΕΕ




Ας δούμε κάποιες σκέψεις για το πώς η εξέλιξη της ελληνικής κρίσης επηρεάζει την λογική της ευρωπαϊκής διαχείρισης του χρέους.

Από τις αρχές Σεπτεμβρίου 2011 έως τα τέλη του 2014, οι ανάγκες χρηματοδότησης του ελληνικού δημοσίου σύμφωνα με εκτιμήσεις ελληνικών τραπεζών ανέρχονται σε €149,6 δισ. Επιπλέον, η ενεργοποίηση του PSI δημιουργεί ανάγκες δανεισμού €35 δισ. για παροχή ενεχύρων, €20 δισεκ. η επαναγορά χρέους και η χρηματοδότηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας άλλα €28,5 δισεκ.



Σύμφωνα με τους υπολογισμούς από το σύνολο αυτό των €233 δισεκ, τα €54 δις. θα προκύψουν από τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, €42 δισεκ. από το υπόλοιπο του προηγούμενου πακέτου, τα οποία σύμφωνα με το νέο σχεδιασμό θα εκταμιευθούν από το EFSF και €109 δισ. από το πακέτο χρηματοδότησης της 21ης Ιουλίου. Το εναπομείναν ποσό των €28 δισ. θα καλυφθεί από τα έσοδα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.

Τα προβλήματα

Συνοπτικά, τα κρίσιμα στοιχεία της συμφωνίας που παραμένουν σε εκκρεμότητα είναι: α) η συμμετοχή των ιδιωτών στη συμφωνία, που ήδη παρουσιάζει προβλήματα. Παρά το γεγονός ότι έχει εκτεταμένα αναφερθεί ότι στο PSI θα υπάρξει συμμετοχή 90% του ιδιωτικού τομέα, υπάρχουν αμφιβολίες για το πόσο αυτό είναι ακριβές . Στο διάστημα 9/2011 - 12/2014 υπάρχουν λήξεις ομολόγων ύψους €105 δισεκ. εκ των οποίων μόνο τα €54 δισ. θα συμμετάσχουν στο PSI. β) η καθυστέρηση της έγκρισης της συμφωνίας από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια τη προηγούμενη Δευτέρα η σλοβακική κυβέρνηση όρισε ως χρόνο έγκρισης τον ερχόμενο Δεκέμβριο ενώ η Μέρκελ φημολογείται ότι χρειάζεται την στήριξη των σοσιαλδημοκρατών για να πιάσει την απαιτούμενη πλειοψηφία στο γερμανικό κοινοβούλιο, οι οποίοι είναι πρόθυμοι να τη δώσουν με ότι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για την απώλεια της αρχής της δεδηλωμένης για την Μέρκελ, γ) το θέμα των εγγυήσεων που πρωτοστατούν Φινλανδία, Αυστρία που απ' ό,τι φαίνεται, αρχίζει να συνδέεται άμεσα με το ύψος του επιτοκίου. Όσο αφορά την συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων στο θεσμοθετημένο οικειοθελές κούρεμα των ομολόγων ήδη από την 21 Ιούλη δεν πρέπει να θεωρείται απολύτως βέβαιο ότι τα ομόλογα των Δημόσιων Ασφαλιστικών Ταμείων δεν αποτελούν μέρος των €54 δις. (υπενθυμίζεται ότι η αξία των ομολόγων που έχουν στα χέρια τους τα ελληνικά ταμεία υπολογίζεται σε 10 με 15 δισ.ευρώ) ενώ δεν έχει διευκρινιστεί πώς θα διαχειριστεί η ΕΚΤ το χαρτοφυλάκιο των ελληνικών ομολόγων που έχει αγοράσει από τη δευτερογενή αγορά(oι ελληνικές τράπεζες υπολογίζεται ότι είναι εκτεθειμένες από 40 εώς 60 δις. ευρώ σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ίσως και περισσότερο). Το επικείμενο κούρεμα μοιάζει πολύ για όσους γνωρίζουν την νομική επιστήμη την διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης και του αναγκαστικού πλειστηριασμού περιουσίας. Μόνο που εδώ η λογική είναι αντίστροφη. Δηλαδή στα πλαίσια ενoς διεθνούς πτωχευτικού δικαίου πρέπει να εφευρεθεί και υπό το πρίσμα των δημοσιονομικών κριτηρίων ένας „sui generis“ μηχανισμός που θα ρυθμίζει με ποιά κριτήρια και κυρίως ποιά σειρά θα επιλεχθεί πρώτος ο δικαιούχος που θα υποστεί κούρεμα στις απαιτήσεις του και με ποιά σειρα-και μάλιστα αυτό να γίνει ελέγχομενα,δηλ. οικειοθελώς και όχι άτακτα.



To σχέδιο Β



Διάφορες εκτιμήσεις του ΔΝΤ και ελληνικών τραπεζών προβλέπουν ειδικά για το χρέος, ότι στα τέλη του 2014 θα ανέρχεται σε €460 δις, ή 190% του ΑΕΠ. Εάν αναλογιστεί κανείς ότι μπήκαμε στον μηχανισμό τον Μάιο του 2010 με ένα έλλειμμα κοντά στο 130% του ΑΕΠ η ύφεση ως αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής που μας υποδείχθηκε φέρνει σχεδόν μία εκτίναξη του χρέους ύψους 130 δις.ευρώ. Αυτό αποτελεί μία πρώτη ένδειξη αλλά και αιτιολογική βάση για το αναπόφευκτό του κουρέματος καθώς σε μία υπεραπλουστευμένη και όχι αναγκαστικά οικονομική λογική σε ένα „ haircut“ της τάξεως 50% του ελληνικού χρέους ένα μεγάλο κομμάτι που θα κουρευτεί θα είναι το επιπλέον από την πολιτική του μνημονίου προερχόμενο χρέος, δηλ. από την σκληρότητα της ύφεσης .

Με βάση τις προηγούμενες προβλέψεις (ΔΝΤ), οι τόκοι της περιόδου 2012-2014 ανέρχονται σε €59,9 δισ ενώ με το νέο μεσοσταθμικό επιτόκιο 4% που εφαρμόστηκε μειώνονται σε €52 δις.επιβαρύνοντας λιγότερο το σχηματισμό χρέους. Εάν φτάσουμε σε πρωτογενές πλεόνασμα το 2012 το ποσό αυτό θα αποτελεί τα επόμενα χρόνια σε μεγάλο βαθμό το λεγόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας. Επομένως η δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδος θα πρέπει να προσαρμοστεί στην εξυπηρέτηση αυτού του ελλείμματος και μέσα από τα πρωτογενή πλεονάσματα αλλά και μέσα από εξωτερικό δανεισμό. Κάπου εδώ ξεκινάει η λογική του plan B καθώς οι μεγάλες δυνάμεις και ειδικά η Γερμανία αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι το κόστος της συμμετοχής της σε ένα διαρκή μηχανισμό που συνεχώς ανακυκλώνει και μεταχρονολογεί την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους θα είναι μακροπρόθεσμα μεγαλύτερο από ότι οι κρατικές ενισχύσεις εθνικό bail-out πακέτο, στις γερμανικές τράπεζες, λόγω της συστημικής κρίσης που θα προκαλέσει οποιοδήποτε κούρεμα. Επιπλέον η ταχύτητα με την οποία το εν πολλοις άλυτο ελληνικό πρόβλημα διαβρώνει τις εθνικές οικονομίες των αμέσως επόμενων προβληματικών οικονομιών της ευρωζώνης απειλεί να εκτινάξει σύντομα το κόστος διάσωσης της ευρωζώνης. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι και οι υπόλοιπες χώρες το βλέπουν παρόμοια είτε γιατί έχουν μεγαλύτερη έκθεση σε ελληνικά ομόλογα(βλ. Γαλλία) είτε γιατί ο κρατικός κουμπαράς τους και τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα δεν τους επιτρέπει ένα γερό πακέτο διάσωσης των δικών τους τραπεζών(βλ. Ιταλία ,Ισπανία).Εδώ λοιπόν υπάρχει ένα μεγάλο ρίσκο για την πιθανολογούμενη έκταση και την επιμέτρηση του „domino-Effect“ που μπορεί να προκαλέσει ακόμα και μία απολύτως ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδος. Κάπου εδώ αρχίζει να κερδίζει έδαφος και η λογική ενός ισχυρού ευρωομολόγου (με συμμετοχή μόνο των χωρών ΑΑΑ-σε έξι υπολογίζονται) που θα υποκαταστήσει τα διάφορα προχειροφτιαγμένα ευρωπαϊκά bail-out και θα στοχεύει στην ομαλή εξυπηρέτηση του εναπομείναντος μετά από κούρεμα χρέους καθώς οι αγορές θα παραμένουν ερμητικά κλειστές για την πατρίδα μας.

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραία ανάλυση!!!

Ανώνυμος είπε...

Θα συμφωνήσω με τα περισότερα σημεια. Όμως θα πρέπει να πω ότι μόνοι μας μπήκαμε στο μνημόνιο δεν μας ανάγκασε κανείς!!